Cut the crap (aka boekje open boekje toe)

Voor E. Die kleine lieve boekenmeid in Amsterdam. Gelukkige verjaardag. Maar er een boekmooi jaar van.

Je staat op, loopt naar je boekenkast, schuift een paar klassiekers opzij. Mooie, gave ruggen, statig gestrekt. Anarchie in het keurslijf van een boekenkast. De veelgelezen exemplaren heb je weggegooid. Zonde van de aantekeningen.

Je hand reikt in het schemerduister en haalt een vergeeld exemplaar tevoorschijn. Het is een western met evenveel stof tussen de bladzijden als tussen de kleren van je held na zijn levensgevaarlijke tocht door de canyons. Je ruikt de weeë geur van ontluchte spanning. Het papier versterft nog eerder dan dat je held zijn laatste adem uitblaast.

Een schittering. Even ben je verblind door de avondzon.

Haar bladen blikkeren. Ze staat op scherp. Geluidloos schuift ze haar benen over elkaar, dicht en weer open, dicht, open, dicht, open. Je hebt geen idee hoe dit gaat eindigen.

Ze vinden elkaar, nagenoeg in het midden van het verhaal. Nu gaat het gebeuren.

Je leest snel nog enkele zinnen. Er waait wat zand op in je hoofd, maar nergens bespeur je de paarden, nergens weergalmen de pistoolschoten, het oewaoewataaltje van de roodhuiden, alles is geel, bespokt met suffig zwarte letters, een font met holsters dat zich vastrijdt in de flanken van een halfvermolmd paard. Probeer daar nog eens iets van te maken.

Schrijlings zet ze zich over de pagina. Hij biedt nauwelijks weerstand.

Het verhaal valt in honderd spiegelende blikken uiteen. Een kaleidoscoop van letters, een kristal van verhaalstof geslepen glas dat zich naar buiten plooit. Ogen komen lezers komen herinneringen tekort.

Klaar.

Een laatste klik, de terugslag van de knop, teruggespoeld, ter plaatse rust. Stof en as tot wederkeren geblazen. Eén held staat nog overeind. Hij kijkt je doordringend aan.

Je mist het kijkgat, je mist de doos, de natuurlijke biotoop van een kartonnen wereld. Je trekt een foto, schept een raam, je hebt een verhaal. Je voelt je betrapt.

Wat je denkt, je hebt leven nodig. Adem. En toch.

Je bent er als de dood voor om te blazen.

(c) Thomas Allen, Bookend, 2004


Meer over Allen hier, hier en hier

Andere fijne boekversnijders zijn Su Blackwell en Abelardo Morell. Die laatste heeft een erg verfijnde cutup versie gemaakt van Alice in Wonderland.

(c) Abelardo Morell, Down the Rabbit-Hole, 1998

Reacties

Populaire posts