Het verschil tussen "doen alsof" en "doen zoals"
"Dat doen alsof kost wel heel veel moeite", vult professor Noens aan. "En dat eist een zware tol op vlak van gezondheid. Een late diagnose gaat ook vaak gepaard met een geschiedenis van verschillende gezondheidsklachten, als gevolg van het vele compenseren en camoufleren."
Professor Ilse Noens op VRT NWS nav het gesprek van Ann Van Elsen in Winteruur over autisme.
Zullen we vanaf nu afspreken dat wanneer autistische mensen zich proberen te handhaven in een neurotypische omgeving ze niet "doen alsof" maar "doen zoals"?
Want "doen zoals" is wat we allemaal doen. We kopiëren elkaars gedrag voortdurend. Het is de meest fundamenteel menselijke manier om te leren.
"Doen alsof" impliceert dat we iets doen tegen beter weten in. Idem voor "maskeren".
We "doen zoals" tot we, vaak tot wanhoop van onszelf en onze naasten, merken dat het ons niet lukt, dat het niet meer gaat. Vaak gaat dat gepaard met verwijten zoals "waarom kan je niet zoals x of y doen?" of zelfverwijten zoals "waarom kan ik niet zoals x of y doen?"
We zijn niet zoals x of y. We zijn anders. En door het leven gaan zoals x of y dat doen, dat werkt voor ons niet.
Toen ik te horen kreeg dat ik autistisch was (en adhd had), was dat vooral een verklaring voor waarom "doen zoals x en y" voor mij niet lukte. Of me bovenmatig veel moeite koste. Waarom ik dingen wilde, dingen dacht, voelde, waarnam of zei die niet thuis hoorden in de belevingswereld van veel mensen rondom me.
Eens ik wist dat ik autistisch was, was de volgende vraag: "wat moet ik doen?" Anders gezegd: "Hoe kan ik leven zodat ik rekening houd met hoe ik ben, wat ik kan en niet kan?" Of nog: "zoals wie?" kan ik leven?
En dus ben ik lotgenoten gaan zoeken. Of kwam ik tot de vaststelling dat ik er al meer gevonden had dan ik dacht, nog voor ik er bewust naar op zoek ging. Mensen die al langer hun leven leefden vanuit de kennis dat ze autistisch zijn. Naar mensen die al langer mensen helpen, of mensen kennen, die autistisch zijn.
Ik weet dat "dicht bij jezelf zijn" en "vertrouwen op je eigen gevoel" belangrijk zijn. Maar dat gaat voorbij aan de belangrijke sociale component in hoe we leren en hoe we zijn wie we zijn. Co-regulatie en zelf-regulatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Mijn diagnose helpt me nog iedere dag om toe te geven dat sommige dingen wel of niet lukken, veel of weinig moeite kosten. Het geeft me de kans om aan andere mensen te vragen die ook autistisch zijn hoe zij door het leven gaan. En om van hen te leren.
Professor Ilse Noens op VRT NWS nav het gesprek van Ann Van Elsen in Winteruur over autisme.
Zullen we vanaf nu afspreken dat wanneer autistische mensen zich proberen te handhaven in een neurotypische omgeving ze niet "doen alsof" maar "doen zoals"?
Want "doen zoals" is wat we allemaal doen. We kopiëren elkaars gedrag voortdurend. Het is de meest fundamenteel menselijke manier om te leren.
"Doen alsof" impliceert dat we iets doen tegen beter weten in. Idem voor "maskeren".
We "doen zoals" tot we, vaak tot wanhoop van onszelf en onze naasten, merken dat het ons niet lukt, dat het niet meer gaat. Vaak gaat dat gepaard met verwijten zoals "waarom kan je niet zoals x of y doen?" of zelfverwijten zoals "waarom kan ik niet zoals x of y doen?"
We zijn niet zoals x of y. We zijn anders. En door het leven gaan zoals x of y dat doen, dat werkt voor ons niet.
Toen ik te horen kreeg dat ik autistisch was (en adhd had), was dat vooral een verklaring voor waarom "doen zoals x en y" voor mij niet lukte. Of me bovenmatig veel moeite koste. Waarom ik dingen wilde, dingen dacht, voelde, waarnam of zei die niet thuis hoorden in de belevingswereld van veel mensen rondom me.
Eens ik wist dat ik autistisch was, was de volgende vraag: "wat moet ik doen?" Anders gezegd: "Hoe kan ik leven zodat ik rekening houd met hoe ik ben, wat ik kan en niet kan?" Of nog: "zoals wie?" kan ik leven?
En dus ben ik lotgenoten gaan zoeken. Of kwam ik tot de vaststelling dat ik er al meer gevonden had dan ik dacht, nog voor ik er bewust naar op zoek ging. Mensen die al langer hun leven leefden vanuit de kennis dat ze autistisch zijn. Naar mensen die al langer mensen helpen, of mensen kennen, die autistisch zijn.
Ik weet dat "dicht bij jezelf zijn" en "vertrouwen op je eigen gevoel" belangrijk zijn. Maar dat gaat voorbij aan de belangrijke sociale component in hoe we leren en hoe we zijn wie we zijn. Co-regulatie en zelf-regulatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Mijn diagnose helpt me nog iedere dag om toe te geven dat sommige dingen wel of niet lukken, veel of weinig moeite kosten. Het geeft me de kans om aan andere mensen te vragen die ook autistisch zijn hoe zij door het leven gaan. En om van hen te leren.
Reacties
Een reactie posten